Στυτική δυσλειτουργία.

Σαν στυτική δυσλειτουργία ονομάζουμε την αδυναμία του άνδρα να δημιουργήσει και να διατηρήσει μία στύση επαρκούς σκληρότητας για μια σεξουαλική πράξη από την οποία θα αντλήσουν ικανοποίηση και οι δύο σεξουαλικοί σύντροφοι.

Ουσιαστικά αποτελεί μία νόσο στην οποία δεν χωράνε οι ορισμοί , διότι τα κριτήρια είναι υποκειμενικά. Έτσι λοιπόν την διάγνωση την βάζει ο ίδιος ο ασθενής και η δική του γνώμη είναι αυτή που μετράει. Εάν  ένας άνδρας λοιπόν αισθάνεται  ότι υπάρχει πρόβλημα με την στύση του , τότε θεωρούμε ότι υπάρχει πρόβλημα ανεξάρτητα εάν αντικειμενικά θεωρούν ότι όλα είναι καλά.

Πολλές φορές οι απόψεις διίστανται και μεταξύ των σεξουαλικών συντρόφων ,κάτι που κάνει το πρόβλημα , ακόμη πιο περίπλοκο. Υπάρχουν  ειδικά ερωτηματολόγια καταξιωμένα τα οποία με απλές ερωτήσεις και κλίμακα απαντήσεων, βγαίνει η βαρύτητα της  στυτικής δυσλειτουργίας ή ακόμη και η ύπαρξή της.

Ποιά είναι η συχνότητα της στυτικής δυσλειτουργίας ;

Είναι μία νόσος εξαιρετικά συχνή , αφού είναι και εξαιρετικά συχνά και τα προβλήματα υγείας που την προκαλούν. Θα μπορούσαμε να την εντάξουμε στις δυτικές νόσους μιας και έχει άμεση σχέση με τον δυτικό τρόπο ζωής , την διατροφή τις πολιτισμικές συνήθεις , και τις υπόλοιπες δυτικές ασθένειες. Στην Ελλάδα δεν υπάρχουν μεγάλες επιδημιολογικές μελέτες , έτσι ώστε να ξέρουμε την ακριβή έκταση της νόσου. Όμως  με βάση τα στοιχεία της εθνικής στατιστικής υπηρεσίας περισσότεροι από ένας στους δέκα Έλληνες ζουν με το πρόβλημα. Όσο αυξάνει η ηλικία του ασθενούς τόσο μεγαλύτερη είναι η πιθανότητα να αναπτύξει την νόσο. Έτσι εάν θέλουμε να μιλήσουμε με νούμερα είναι ένας στους τρεις άνδρες μετά τα σαράντα έτη θα εμφανίσουν στυτική δυσλειτουργία κάποιας βαρύτητας . Εκατόν πενήντα εκατομμύρια άνδρες στον κόσμο έχουν το πρόβλημα ή περίπου μισό εκατομμύριο Έλληνες ζουν με το πρόβλημα.

Ποιά είναι τα αίτια της στυτικής δυσλειτουργίας ;

Τα αίτια της στυτικής δυσλειτουργίας είναι

• Α. Ψυχογενή.
• Β.  Οργανικά

Α. Ψυχογενή αίτια :

Τα ψυχογενή αίτια αποτελούν την μερίδα του λέοντος στις νεαρές ηλικίες. Τα παλαιότερα χρόνια τα ψυχογενή αίτια θεωρούνταν το κύριο αίτιο για όλους σχεδόν τους άνδρες , κάτι που τώρα έχει αλλάξει ριζικά και έχει ανατραπεί όλη η θεωρία και η φιλοσοφία της αντιμετώπισης της νόσου .

Ο μηχανισμός με τον οποίο η ,,ψυχή,, ανασταλεί την στύση είναι διπλός. Πρώτα με αναστολή του κέντρου της στύσης στο νωτιαίο μυελό Θ10 – Θ12 και Ι2- Ι4 απευθείας από τον εγκέφαλο και κατά δεύτερο με διέγερση του συμπαθητικού και έκκκριση κατεχολαμινών , αδρεναλίνης και νορ αδρεναλίνης που αποτελούν αγγγειοσυσπαστικές  ουσίες και παίζουν ανατρεπτικό ρόλο για την στύση.

Τα ψυχογενή αίτια ταξινομούνται σε πέντε κατηγορίες:

• Άγχος και φόβος αποτυχίας  συνδεδεμένος πάντα με την σεξουαλική πράξη
• Κλινική κατάθλιψη.
• Προβλήματα με συγκεκριμένη σεξουαλική σύντροφο.
• Στοιχεία προσωπικότητας , ηθικές αναστολές, πολιτισμικά , θρησκεία.
• Ψυχώσεις

Η στυτική δυσλειτουργία ψυχογενούς αιτιολογίας , πρέπει να ανακαλύπτεται νωρίς και να θεραπεύεται. Πολλές φορές το πρόβλημα είναι δύσκολο να εκριζωθεί , και όσο μεγαλύτερη είναι η παραμονή του τόσο δύσκολη είναι και η εκρίζωσή του. Θα πρέπει να είμαστε πολύ προσεκτικοί όταν βαφτίζουμε σαν ψυχογενή τα αίτια , πρέπει να είμαστε απόλυτα σίγουροι διότι διαφορετικά , καταδικάζουμε έναν άνδρα σε λάθος θεραπείες , χρονοβόρες , ψυχοφθόρες και δαπανηρές.

Β οργανικά αίτια :

Για να καταλάβουμε τον μηχανισμό των οργανικών αιτιών , πρέπει να κατανοήσουμε την λειτουργική ανατομία του πέους.

Το πέος αποτελείται από τα δύο σηραγγώδη σώματα του πέους και από το σπογγώδες σώμα της ουρήθρας. Οι παραπάνω δομικές σχέσεις αποτελούν ένα σύμπλεγμα αγγείων και κόλπων. Κάθε ένα από σηραγγώδη και σπογγώδες σώμα διαπερνώνται από κεντρική αρτηρία.

Συνεπώς το πέος πρακτικά αποτελεί ένα αγγείο το οποίο όταν είναι σε στύση αποτελεί αρτηρία και όταν είναι σε χάλαση αποτελεί φλέβα. Συμπερασματικά ότι κάνει κακό στα αγγεία κάνει κακό και στον στυτικό μηχανισμό. Υπάρχει και ο μνημονικός κανόνας που λέει πως ότι κάνει κακό στην καρδιά , κάνει κακό και στην στύση.

Τα ακόλουθα λοιπόν αποτελούν οργανικά αίτια πρόκλησης στυτικής δυσλειτουργίας:

• Υπερλιπιδαιμία : Η αυξημένη χοληστερίνη και τα τριγλυκερίδια ,επηρεάζουν την βατότητα των αγγείων.
• Υπέρταση : Προδιαθεσικός παράγοντας αθηρωσκλήρωσης.
• Σακχαρώδης διαβήτης : Προκαλεί νευροπάθεια και αγγειοπάθεια.
• Κάπνισμα: Απόφραξη των αγγείων.
• Καθιστική ζωή: Είναι γνωστό το αρνητικό αποτέλεσμα της καθιστικής ζωής σε όλο το καρδιαγγειακό.

Ορμονικές διαταραχές: ένα πλήθος ορμονικών διαταραχών μπορεί να προκαλέσει προβλήματα στύσης. Έτσι τα ακόλουθα ορμονικά προβλήματα μπορούν να ευθύνονται:

• Ελαττωμένη τεστοστερόνη : η ορμόνη αυτή είναι η κατεξοχήν ανδρική ορμόνη με άμεση σχέση με την ερωτική επιθυμία αλλά και με την λειτουργία του στυτικού μηχανισμού.
• Υπέρθυρεοειδισμός.
• Υπόθυρεοειδισμός.
• Υπέρπρολακτιναιμία.

Τα νευρογενή αίτια μπορούν επίσης να προκαλέσουν προβλήματα στύσης. Έτσι αγγειακά εγκεφαλικά επεισόδια , όγκοι εγκεφάλου , κατάγματα σπονδυλικής στήλης ή οποιοδήποτε αίτιο κάκωσης νωτιαίου μυελού , κήλες μεσοσπονδύλιων δίσκων προκαλούν πρόβλημα στην αγωγή του ερεθίσματος από τον εγκέφαλο στο πέος.

Λήψη φαρμάκων και ουσιών που επηρεάζουν  αρνητικά την στύση:

• Χρήση αλκοόλ.
• Χρήση ναρκωτικών ουσιών.
• Κάπνισμα.
• Αντιυπερτασικά.
• Αντικαταθλιπτικά.
• Αγχολυτικά.

Συμπερασματικά θα μπορούσαμε να πούμε πως η επάρκεια του μηχανισμού στύσης έχει σχέση με την γενικότερη κατάσταση της υγείας μας , σωματικής και ψυχικής. Η σεξουαλική μας υγεία είναι αναπόσπαστο κομμάτι της κατάστασης του οργανισμού μας. Θα μπορούσαμε να πούμε ότι αποτελεί τον καθρέφτη του καρδιαγγειακού μας συστήματος.

Διάγνωση της στυτικής δυσλειτουργίας:

Όπως αναφέρθηκε στην αρχή η διάγνωση της νόσου τίθεται από τον ίδιο τον ασθενή, τα βήματα που ακολουθεί ο ανδρολόγος για την διάγνωση ποικίλουν φυσικά από ασθενή σε ασθενή. Έτσι η αιτιολογία της νόσου μπορεί να βγεί μέσα από την συνέντευξη ή πρέπει να γίνουν πρόσθετες και ειδικές εξετάσεις.

Οι εξετάσεις που είναι διαθέσιμες για να φτάσουμε στην διάγνωση είναι οι ακόλουθες:

• Πλήρες ιατρικό ιστορικό
• Σεξουαλικό ιστορικό
• Πλήρης αιματολογικός και βιοχημικός έλεγχος.
• Ορμονολογικός έλεγχος
• Doppler & triplex αγγείων πέους: με αυτήν την εξέταση βλέπουμε την βατότητα των αγγείων, βλέπουμε το κατά πόσο το αίμα μπορεί να κατέβει στο πέος και να μισεί το αγγειακό δίκτυο και να εγκλωβιστεί εκεί. (έλεγχος φλεβικής διαφυγής).
• DICC  Δυναμική σηραγγομετρία  αποτελεί μία επεμβατική εξέταση όπου γίνεται πλήρης αναπαράσταση του μηχανισμού της στύσης , παίρνοντας χρήσιμες πληροφορίες.
• NPTR καταμέτρηση νυκτερινών στύσεων. Το μηχάνημα αυτό το φοράει , ο ασθενής για τρία συνεχόμενα βράδια και καταμετρώνται οι νυκτερινές στύσεις . φυσιολογικά κάθε άνδρας έχει τέσσερις περίπου νυκτερινές στύσεις των  20 λεπτών. Το μηχάνημα αυτό μετράει την διάρκεια τον αριθμό και την σκληρότητα των στύσεων. Με αυτό τον τρόπο μπορούμε με ασφάλεια να κάνουμε διαφοροδιάγνωση ψυχογενούς από οργανικής αιτιολογίας στυτική δυσλειτουργία.

Θεραπεία

Σήμερα μπορούμε να πούμε πως υπάρχουν αποτελεσματικές και ασφαλείς θεραπείες. Τα θεραπευτικά μονοπάτια που αναπτύχθηκαν , θα ήταν αδιανόητα δέκα χρόνια πριν.

Με βάση τις κατευθυντήριες γραμμές της ευρωπαϊκής ουρολογικής εταιρίας είναι τρεις οι γραμμές αντιμετώπισης:

1^η γραμμή αντιμετώπισης

Ψυχοσεξουαλική θεραπεία και φάρμακα από το στόμα :

Πως λειτουργούν τα φάρμακα αυτά:

Τα φάρμακα που κυκλοφορούν εγκεκριμένα από τον Ε.Ο.Φ. και το υπουργείο υγείας είναι οι αναστολείς της 5 -φωσφοδιεστεράσης (PDE5)  . Τα φάρμακα αυτά προκαλούν μία χάλαση των λείων μυϊκών ινών των αγγείων του πέους με αποτέλεσμα την διαστολή των αγγείων και είσοδο του αίματος στο πέος. Η δράση τους είναι εκλεκτική. Και τα τρία φάρμακα έχουν παρόμοιο τρόπο δράσης αλλά διαφορετικό χρόνο διάρκειας της δράσης. Η σιλδεναφίλη και η βαρδεναφίλη έχουν παρόμοιο χρόνο δράσης (δυο με τρεις ώρες χρόνος ημιζωής) ενώ η ταδαλαφίλη έχει παρατεταμένο χρόνο ημιζωής πάνω από 17,5 ώρες.

Ποιά είναι τα φάρμακα αυτά ;

• Είναι το Viagra  (σιλδεναφίλη)
• Levitra  (υδροχλωρική βαρδεναφίλη)
• Cialis      (ταδαλαφίλη)
• Spedra (Αβαναφίλη)

Με ποιό τρόπο πρέπει να παίρνονται τα φάρμακα αυτά;

Υπάρχουν κάποιοι κανόνες λήψης , για να μπορούν να έχουν την μέγιστη αποτελεσματικότητα.

• Πρέπει να παίρνονται με άδειο στομάχι , η λήψη του φαρμάκου πρέπει να απέχει τουλάχιστον τέσσερις ώρες από την λήψη τροφής.
• Πρέπει να καταπίνονται με δύο ποτήρια νερό.
• Από την στιγμή της κατάποσης του φαρμάκου πρέπει να περάσει τουλάχιστον μία ώρα πριν την έναρξη της σεξουαλικής πράξης.
• Πρέπει να υπάρχει σεξουαλική επιθυμία και σεξουαλικός ερεθισμός.

Είναι ασφαλή τα φάρμακα αυτά;

Έχουν αρκετές σχετικές αντενδείξεις και μία απόλυτη , την συνχορήγηση με νιτρώδη. Τα σκευάσματα πρέπει να δίνονται με πρώτο γνώμονα την υγεία του ασθενούς. Γενικά θα μπορούσαμε να πούμε πως πρόκριτε για ασφαλή φάρμακα . υπάρχουν πραγματικά πολλές κλινικές μελέτες οι οποίες αποδεικνύουν την αποτελεσματικότητα αλλά ιδιαίτερα την ασφάλεια των φαρμάκων ακόμη και σε ομάδες υψηλού κινδύνου όπως καρδιαγγειακοί ασθενείς με βεβαρημένο ιστορικό.

2^η γραμμή θεραπείας ενδοπεικές ενέσεις.

Πρόκειται για μικρή ποσότητα φαρμάκου που εγχέεται στα σηραγγώδη σώματα με λεπτή σύριγγα με ακόμη λεπτότερο ρύγχος (σύριγγες ινσουλίνης). Τα φάρμακα που ενίονται είναι η προσταγλανδίνη Ε (Caverject)  και το Tri-mix που  αποτελείται από τριά αγγειοδιασταλτικά φάρμακα: την παπαβερίνη την προσταγλανδίνη Ε και την φαιντολαμίνη. Οι ενδοπεικές ενέσεις έχουν πολύ καλή αποτελεσματικότητα , είναι ασφαλή φάρμακα και αποτελούν το επόμενο βήμα εάν δεν υπάρχει αναταπόκριση στα φάρμακα από το στόμα. Σε κάποιες δε περιπτώσεις νευρογενούς αιτιολογίας στυτικής δυσλειτουργίας αποτελούν την μοναδική λύση. Οι επιπλοκές των φαρμάκων αυτών είναι ο πόνος κατά την φάση της ένεσης , το αιμάτωμα , και ο πριαπισμός , δηλαδή η παρατεταμένη επώδυνη στύση.

3^η γραμμή θεραπείας αποτελούν οι επεμβάσεις .

Δηλαδή η τοποθέτηση ενδοπεικών προθέσεων και κατά πολύ σπανιότερα που τείνουν να καταργηθούν ,   οι επεμβάσεις επαναγγείωσης , και οι επεμβάσεις για φλεβική διαφυγή.

Με την επέμβαση για την ενδοπεική πρόθεση , ουσιαστικά τοποθετείται ένα υδραυλικό σύστημα δύο κυλίνδρων που εμφυτεύονται στα σηραγγώδη σώματα και επικοινωνούν με ένα ρεζερβουάρ που τοποθετείται ηπερηβικά (στην κοιλιά στο κάτω μέρος) και μία αντλία που διακινεί το υγρό και βρίσκεται σαν τρίτος όρχις στο όσχεο.

Το σύστημα αυτό τοποθετείται όταν αποτύχουν τα οι θεραπείες 1^ης και 2^ης γραμμής.

Τα αποτελέσματα είναι θεαματικά και οι ασθενείς με πεικές προθέσεις είναι εξαιρετικά ευχαριστημένοι.

Οι επιπλοκές που μπορεί να εμφανιστούν είναι η λοίμωξη και σπανιότατα μηχανικά προβλήματα στην αντλία . Πρέπει να σημειωθεί ότι το όλο σύστημα   τοποθετείται χειρουργικά , είναι μια επέμβαση που θέλει γνώσεις και εμπειρία. Το αισθητικό αποτέλεσμα είναι πολύ καλό.