Βιοψία προστάτη

Τι είναι.

Είναι η λήψη μικρών κομματιών από τον προστάτη αδένα. Τα μικρά αυτά κομμάτια,  εξετάζονται στο μικροσκόπιο από ειδικό ιατρό (παθολογοανατόμο), με σκοπό να βρεθεί η πάθηση του προστάτη και κυρίως να ανακαλυφθεί τυχόν καρκίνος.

Πότε γίνεται.

Όταν η εξέταση από τον ουρολόγο (δακτυλική και διορθικό υπέρηχο), σε συνδυασμό με τις τιμές του PSA (εξέταση αίματος), μας δείχνουν αυξημένη πιθανότητα για καρκίνο του προστάτη, τότε η βιοψία αποτελεί τη μόνη εξέταση που με μεγάλο βαθμό σιγουριάς μπορεί να μας θέσει τη διάγνωση του καρκίνου ή να τον αποκλείσει.

Πως γίνεται.

Γίνεται από τον πρωκτό με τοπική αναισθησία. Με μια ειδική κεφαλή υπερήχων η οποία εισάγεται στον πρωκτό, απεικονίζεται με λεπτομέρεια ο προστάτης. Με τη βοήθεια των υπερήχων και με μια αυτόματη λεπτή βελόνη, λαμβάνει ο  ουρολόγος  πολλά μικρά δείγματα (συνήθως 12) από διάφορες περιοχές του προστάτη. Η βιοψία διαρκεί περίπου 15-20 λεπτά και γίνεται στο ιατρείο ή στην κλινική.

Σε περιπτώσεις όπου θέλουμε να συνδυάσουμε τη διαγνωστική ακρίβεια της μαγνητικής τομογραφίας με τους υπερήχους, μπορούμε να κάνουμε τη νεότερη μέθοδο βιοψίας που αποκαλείται Fusion βιοψία προστάτη. Η μέθοδος αυτή μας επιτρέπει να στοχεύσουμε συγκεκριμένες και “δύσκολες” περιοχές του προστάτη, πετυχαίνοντας μεγαλύτερα ποσοστά ανίχνευσης εστιών καρκίνου προστάτη.

Είναι επώδυνη;

Με την τοπική αναισθησία που γίνεται στα νεύρα του προστάτη, η βιοψία δεν αποτελεί επώδυνη διαδικασία. Ίσως να μην αποτελεί ευχάριστη εμπειρία γιατί γίνεται από τον πρωκτό.

Σε κάποιους ασθενείς οι οποίοι δε μπορούν να ανεχτούν την εξέταση από τον πρωκτό ή τη θεωρούν δυσάρεστη εμπειρία, όπως επίσης και σε αυτούς που νοιώθουν υπερβολικό άγχος, μπορεί να τους χορηγηθεί «μέθη» από αναισθησιολόγο. Με αυτό τον τρόπο ο ασθενής δε βιώνει καμιά δυσάρεστη εμπειρία ή στρες.

Έχει επιπλοκές;

Αν και πλέον είναι σπάνιες οι επιπλοκές από τη βιοψία (<10%) οι συχνότερες που μπορεί να συμβούν είναι :

• Αιματουρία. Ο ασθενής μπορεί να ουρήσει αίμα μετά την εξέταση. Συνήθως είναι λίγο σε ποσότητα και εξαφανίζεται σύντομα. Σε μερικές περιπτώσεις μπορεί κάποιος να ουρεί ροζ ή καφετί ούρα ανα διαστήματα για εβδομάδες.
• Αίμα από τον πρωκτό. Μετά τη βιοψία συνήθως στην πρώτη αφόδευση ο ασθενής βλέπει αίμα στα κόπρανα ή στο χαρτί.
• Αίμα στο σπέρμα. Είναι πολύ συχνό φαινόμενο αλλά όχι επικίνδυνο. Μερικές φορές χρειάζεται μέχρι και 4 εβδομάδες για να υποχωρήσει. Γι’αυτό συνιστάται αποχή από την εκσπερμάτιση για 2 εβδομάδες.
• Πυρετός από λοίμωξη του προστάτη. Γι’αυτό το λόγο οι ασθενείς λαμβάνουν αντιβιοτικά.
• Δυσκολία στην ούρηση.  Συμβαίνει συνήθως σε αυτούς που πάσχουν από βαριά υπερπλασία προστάτη.

Χρειάζεται να επαναληφθεί η βιοψία;

Όταν την πρώτη φορά δεν βρεθεί να υπάρχει καρκίνος στον προστάτη, ο ασθενής συνεχίζει την παρακολούθηση από τον ουρολόγο του. Αυτό συμβαίνει γιατί τα αποτελέσματα της πρώτης βιοψίας δεν είναι απόλυτα. Επειδή κατά τη βιοψία λαμβάνουμε μικρά δείγματα από όλον τον προστάτη, υπάρχει πάντα η πιθανότητα να υπάρχει μια μικρή περιοχή αδενοκαρκινώματος που δεν την «πέτυχε» η βελόνα. Γι’ αυτό το λόγο η αξιοπιστία της πρώτης βιοψίας είναι περίπου 80%.

Εάν το psa συνεχίζει να αυξάνει ή στην ψηλάφηση διαπιστώσει ο ουρολόγος κάτι να αλλάζει στον προστάτη,  τότε μπορεί να χρειαστεί και δεύτερη βιοψία. Συνήθως πριν από αυτή προηγείται μαγνητική τομογραφία, έτσι ώστε να εντοπιστούν τυχόν ύποπτες περιοχές, τις οποίες να στοχεύσουμε κατά τη βιοψία μας. Η δεύτερη αυτή εξέταση συνήθως περιλαμβάνει πιο πολλά δείγματα και μπορεί να γίνει με κατεύθυνση με βάση την μαγνητική τομογραφία της περιοχής. Η αξιοπιστία της δεύτερης βιοψίας φτάνει το 95%.