Λίθος πέτρα νεφρού και ουρητήρα.

Λίθο ή πέτρα νεφρού, ονομάζουμε μια σκληρή μάζα η οποία αρχικά σχηματίζεται από κρυστάλλους που καθιζάνουν στα ούρα στην περιοχή του νεφρού. Οι πρώτοι κρύσταλλοι σχηματίζονται στα νεφρά. Η συντριπτική πλειοψηφία των κρυστάλλων αποβάλλονται με τα ούρα κατά την ούρηση.  Μερικές φορές, για διάφορους λόγους, μεγαλώνουν σε μέγεθος, μέσα στο νεφρό και σχηματίζουν λίθους νεφρών, σημαντικών διαστάσεων. Κάποιοι από αυτούς τους λίθους μπορεί να περάσουν από τον ουρητήρα και να αποβληθούν, ενώ κάποιοι μπορεί να παραμείνουν στον ουρητήρα ή στο νεφρό και να μεγαλώσουν ακόμη περισσότερο. Όταν ένας λίθος πέτρα νεφρού “κολλήσει” στον ουρητήρα και δεν αποβάλλεται προκαλεί πόνο στο νεφρό που ονομάζεται κολικός του νεφρού.

Ο λίθος πέτρα νεφρού ή του ουρητήρα είναι μία συχνή πάθηση. Περίπου ένας στους δέκα ανθρώπους θα εμφανίσει λίθο τουλάχιστον μία φορά στη ζωή του. Στη νότια Ευρώπη και στις θερμότερες χώρες είναι ακόμη συχνότερη. Οι άνδρες εμφανίζουν πιο συχνά από τις γυναίκες λίθους σε αναλογία 3 προς 1. Η αναλογία αυτή τείνει να αλλάξει εξαιτίας των αλλαγών στην καθημερινότητα και στη διατροφή. Η συχνότερη ηλικία εμφάνισης είναι από 30 έως 50 ετών. Οι ασθενείς που εμφάνισαν μία φορά λίθο έχουν σημαντική πιθανότητα να εμφανίσουν ξανά.

Λίθος πέτρα νεφρού: Τι την προκαλεί;

Ο κάθε άνθρωπος μπορεί να αναπτύξει  λίθο νεφρού  σε κάποια φάση της ζωής του. Οι πέτρες σχηματίζονται όταν υπάρχει μια ανισορροπία στα άλατα που υπάρχουν διαλυμένα στα ούρα. Αυτό μπορεί να σχετίζεται με την ποσότητα του νερού που πίνουμε καθώς και με διάφορες ουσίες στα ούρα οι οποίες πυροδοτούν το σχηματισμό λίθων.

Μεγαλύτερο κίνδυνο για να σχηματίσουν λίθο πέτρα νεφρού έχουν οι εξής ομάδες ανθρώπων:

• Αυτοί που έχουν οικογενειακό ιστορικό λιθίασης.
• Όταν οι πέτρες περιέχουν βρουσίτη ή ουρικό οξύ ή άλας.
• Όταν οι λίθοι σχηματίζονται σαν συνέπεια μίας λοίμωξης του ουροποιητικού.
• Αυτοί που έχουν γενετική προδιάθεση.
• Όταν υπάρχει στένωση σε κάποιο σημείο του ουρητήρα.

Ορισμένες ουρολογικές παθήσεις συνδέονται με λίθο, πέτρα νεφρού. Αυτές είναι:

• Σπογγοειδής νεφρός.
• Καλυκικό εκκόλπωμα.
• Κυστεο ουρητηρική παλινδρόμηση.
• Πεταλοειδής νεφρός.
• Ουρητηροκήλη.
• Νεφρασβέστωση.

Άλλες παθήσεις που σχετίζονται με λίθο πέτρα νεφρού:

• Υπερπαραθυρεοειδισμός.
• Γαστρεντερικές παθήσεις (νηστιδοειλεϊκή παράκαμψη, εντερική εκτομή, νόσος του Crohn, παθήσεις δυσαπορρόφησης, εκτροπή των ούρων)
• Σαρκοείδωση

Λίθος πέτρα νεφρού και ουρητήρα. Συμπτώματα.

Λίθος νεφρού

Όταν μία πέτρα βρίσκεται ψηλά στο νεφρό συνήθως δεν προκαλεί συμπτώματα ή αυτά που προκαλεί είναι ήπια. Μπορεί να δίνει ένα αίσθημα βαθιού, αμβλέος πόνου στην περιοχή κάτω από τα πλευρά, στη ράχη.

Όταν όμως ο λίθος μετακινηθεί μέσα στον ουρητήρα τότε εμφανίζεται συνήθως ένας δυνατός πόνος που ονομάζεται κωλικός του νεφρού. Ο κωλικός ανάλογα με τη θέση του λίθου εμφανίζεται στη νεφρική χώρα, στο πλάι στην κοιλιά ή και στα γεννητικά όργανα. Μερικές φορές συνοδεύεται από ναυτία ή και έμετο, αίμα στο ούρα, δυσκολία ή πόνο στην ούρηση. Όταν συνοδεύεται από πυρετό τότε η κατάσταση είναι επείγουσα. Όταν η πέτρα φύγει, την ουρήσει ο ασθενής, τότε τα συμπτώματα σταματούν. Μερικές φορές όμως ο πόνος σταματάει ενώ ο λίθος παραμένει στον ουρητήρα και αποφράσσει το νεφρό. Γι αυτό το λόγο πάντοτε μετά από επεισόδιο κωλικού, θα πρέπει ο ασθενής να υποβάλλεται τουλάχιστον σε έλεγχο με υπέρηχο νεφρών.

Η αντιμετώπιση του κωλικού γίνεται με παυσίπονα. Εάν ο λίθος έχει σημαντικές πιθανότητες να αποβληθεί αυτόματα, τότε περιμένουμε υπο παρακολούθηση κάποιες ημέρες. Όταν δε μπορεί να αποβληθεί και ο πόνος είναι δυνατός και συνεχόμενος ή προκαλεί σημαντική υδρονέφρωση ή πυρετό θα χρειαστεί να παρεμβούμε χειρουργικά. Η παρέμβαση συνίσταται είτε στην επείγουσα τοποθέτηση stent είτε στην ενδοσκοπική αφαίρεση του λίθου που ονομάζεται ουρητηροσκοπική λιθοτριψία. Το ουρητηρικό stent είναι ένα σωληνάκι που τοποθετείται από την ουροδόχο κύστη έως το νεφρό και παρακάμπτει την πέτρα.

Όταν ένας λίθος είναι ακόμη ψηλά στο νεφρό τότε αντιμετωπίζεται είτε με εξωσωματική λιθοτριψία (εφόσον είναι κατάλληλος) είτε με ενδοσκοπική , χειρουργική αφαίρεση. Οι επεμβάσεις που χρησιμοποιούμε για την αφαίρεση τέτοιων λίθων είναι η διαδερμική λιθοτριψία ή η εύκαμπτη ουρητηρο – πυελοσκοπική λιθοτριψία.